Μουσείο Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Δευτεροβάθμια εκπαίδευση

μεταφόρτωση:

Πρωτοβάθμια εκπαίδευση

μεταφόρτωση:

Μουσείο Ιατρικής / Eκπαιδευτικά προγράμματα B'βάθμιας εκπαίδευσης

1. Ανακαλύπτοντας τα μυστικά του Μικρόκοσμου
Ενας αθέατος κόσμος για το ανθρώπινο μάτι αρχίζει να αποκαλύπτει τα θαυμαστά μυστικά του καθώς ο άνθρωπος αρχίζει να κατανοεί τις οπτικές ιδιότητες του φωτός και να κατασκευάζει τους πρώτους φακούς και τα πρώτα οπτικά μικροσκόπια. Οι μαθητές μέσα από μια σύντομη ιστορική αναδρομή ενημερώνονται για τους απλούς μεγεθυντικούς φακούς που ήταν γνωστοί από την αρχαιότητα, αλλά και το πρώτο οπτικό μικροσκόπιο που ήρθε να «φωτίσει» για πρώτη φορά έναν αθέατο κόσμο για το ανθρώπινο μάτι, αυτόν του μικρόκοσμου. Στη συνέχεια γνωρίζουν τους βασικούς τύπους μικροσκοπίων που έχουν κατασκευαστεί μέχρι σήμερα (π.χ. σύνθετο οπτικό, ηλεκτρονικό κ.α.) και αφού μυηθούν στις βασικές αρχές γεωμετρικής οπτικής, μαθαίνουν τα μέρη και τις αρχές λειτουργίας ενός «απλού» και ενός «σύνθετου» οπτικού μικροσκοπίου. Τέλος χωρίζονται σε ομάδες και ξεκινούν τις παρατηρήσεις τους στα οπτικά μικροσκόπια αλλά και τα στερεοσκόπια που διαθέτει το ΜΙΚ με παρασκευάσματα από φαρμακευτικά φυτά αλλά και από τη συλλογή Παρασιτολογίας του ΜΙΚ. Η εκπαίδευση ολοκληρώνεται με τη συμπληρωση φύλλου εργασίας για το πρόγραμμα.

Συμμετέχοντες μαθητές σε ομάδες των 15 (κατά προσέγγιση)
Τάξεις: Α’ Γυμνασίου – Β΄Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 25΄
Εκπαιδευτική δράση: 50΄
Συνολική θεώρηση: 15΄

2. Πειραματικό εργαστήρι « Από το βότανο στο σκεύασμα και το άρωμα»
Μέσω της ξενάγησης οι μαθητές μαθαίνουν για τις ιδιότητες επιλεγμένων αρωματικών φαρμακευτικών φυτών και τη χρήση τους για την παραγωγή φυτικών σκευασμάτων, τροφίμων, καλλυντικών και αρωμάτων. Μαθαίνουν επίσης για τις θεραπευτικές ιδιότητες επιλεγμένων αιθέριων ελαίων. Στη συνέχεια μυούνται στη διαδικασία παρασκευής φυτοθεραπευτικών και αρωματοθεραπευτικών σκευασμάτων. Στο εργαστήρι προσομοίωσης που στήνεται, οι μαθητές κατά περίπτωση μαθαίνουν πως παρασκευάζεται το βάμμα, το κατάπλασμα, ένα φαρμακευτικό έλαιο, ή ένα άρωμα καθώς και μια αλοιφή από μελισσοκέρι. Μια άλλη ομάδα μαθητών καλείται να μελετήσει μια συνταγή του Γαληνού, η ένα χειρόγραφο γιατρού του περασμένου αιώνα καθώς και καταγραφές από την παραδοσιακή θεραπευτική με σκοπό να σχεδιαστεί μια συνταγη. Μέρος της εργασίας θα είναι οι μαθητές να τυποποιήσουν το προϊόν και να σχεδιάσουν μια ελκυστική συσκευασία για την προώθηση του.

Συμμετέχοντες μαθητές σε ομάδες των: 15 (κατά προσέγγιση)
Τάξεις: Α’ Γυμνασίου – Β’ Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 25΄
Εκπαιδευτική δράση: 50΄
Συνολική θεώρηση: 15΄

3. Ιατρικά Τεχνουργήματα
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες. Η κάθε ομάδα αναλαμβάνει την υποχρέωση να κατασκευάσει ένα συγκεκριμένο ιατρικό όργανο από τις Συλλογές του ΜΙΚ με βάση τις οδηγίες και το σχέδιο που της δίνεται. Οι μαθητές κάθε ομάδας ξεκινούν την περιπέτεια αναζητώντας στοιχεία για την ιστορία της εφεύρεσης από τη Βίβλο των μεγάλων Εφευρέσεων. Στην ίδια βίβλο θα ανακαλύψουν την προσφορά της εφεύρεσης στην ιατρική επιστήμη καθώς και την μετεξέλιξη της. Αφού μελετήσουν τις οδηγίες, θα επιχειρήσουν συνεργατικά να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν ένα μοντέλο με απλά, ανακυκλούμενα ή φυσικά υλικά. Το έργο ολοκληρώνεται με την εκμάθηση των βασικών αρχών λειτουργίας του οργάνου.

Συμμετέχοντες μαθητές σε ομάδες των: 15 (κατά προσέγγιση)
Τάξεις: Α΄Γυμνασίου-Β΄Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 30΄
Εκπαιδευτική δράση: 45΄
Συνολική θεώρηση: 15΄

4. «Από τον κήπο των βοτάνων στο εργαστήρι των ιαμάτων. Εργαστήρι βιωματικής δημιουργίας και έκφρασης».
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες. Η κάθε ομάδα αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας μια διαδικασία με στόχους τον πειραματισμό, τη βιωματική προσέγγιση μιας παλαιάς τέχνης και την αποτύπωση του επιλεγμένου αντικειμένου με διάφορα εκφραστικά μέσα. Οι μαθητές της πρώτης ομάδας συμμετέχουν σε ένα παιχνίδι προσομοίωσης της παραδοσιακής τέχνης παρασκευής φαρμάκων από φυτικά υλικά προσαρμοσμένο στην ηλικία τους και τις μαθησιακές τους ανάγκες. Συσκευές από τη συλλογή του Μουσείου που σχετίζονται με την τέχνη φαρμακοποιίας (καταποτιοκόπτης, γουδί- γουδοχέρι, αντίγραφο πλακιδίου, φαρμακευτικός ζυγός) και της παραγωγής φαρμάκων στο παρελθόν (καταπότια) αξιοποιούνται εκπαιδευτικά. Η δεύτερη ομάδα πειραματίζεται με διάφορα υλικά και τεχνικές από τον κόσμο των εφαρμοσμένων γραφικών τεχνών. Στόχος είναι ο σχεδιασμός ενός εντύπου, μιας αφίσας, αλλά και απλές κατασκευές για την προβολή και ανάδειξη ενός αντικειμένου (όπως ο καταποτιοκόπτης και το γουδί, μακέτα ενός παλιού φαρμακείου, συσκευασία ενός φαρμάκου).

Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων μαθητών σε ομάδες των: 15 (κατά μέσον όρο)
Τάξεις: Α΄ Γυμνασίου- Α΄ Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 30΄
Εκπαιδευτική δράση: 50΄
Συνολική θεώρηση: 10΄

5. «Ταξίδι από τη μυθολογία στην Επιστήμη με όχημα την Τέχνη: Εργαστήρι καλλιτεχνικής δημιουργίας και έκφρασης».
Φαρμακευτικά φυτά αποτυπώνονται στις μυθολογικές αφηγήσεις ως σύμβολα και μέσω της τέχνης (κατά περίπτωση: ζωγραφική, γλυπτική, αργυροχρυσοχοΐα, κεραμική, χαρακτική) γίνονται αντικείμενο έρευνας από τη σύγχρονη Επιστήμη. Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και με βάση την εμπειρία της ξενάγησης καλούνται να αποτυπώσουν με διάφορα εικαστικά μέσα τα φαρμακευτικά φυτά και το ταξίδι τους. Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να πειραματιστούν με υλικά και τεχνικές, αποτυπώνοντας σε δικά τους έργα τα συναισθήματα, τη φαντασία και την έμπνευση της στιγμής. Βοτανικές απεικονίσεις φυτών, άνθη από χαρτί, ύφασμα και πηλό, φυσικά μοτίβα με τεχνικές χαρακτικής και εν-τύπωσης, συνθέτουν το εργαστήρι που επιχειρεί να διεγείρει τη φαντασία, την παρατήρηση και τις δεξιότητες των μαθητών. Κοσμήματα από φυσικά και ανακυκλώσιμα υλικά έρχονται να συμπληρώσουν τη βιωματική εμπειρία.

Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων μαθητών σε ομάδες των:15(κατά προσέγγιση)
Τάξεις: A΄ Γυμνασίου – Γ΄ Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 30΄
Εκπαιδευτική δράση: 50΄
Συνολική θεώρηση: 10΄

6. «Ξενιστής σε άμυνα: Παιχνίδι προσομοίωσης βιολογικών λειτουργιών»
Παιχνίδι ρόλων, ψυχολογίας, επιχειρηματολογίας και στρατηγικής που αξιοποιεί και τη μέθοδο της δημόσιας αντιπαράθεσης (debate). Μέσα από το παιχνίδι αξιοποιούνται γνώσεις της Βιολογίας και Ιατρικής που αφορούν στη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου και την άμυνά του απέναντι σε εισβολείς (στην περίπτωση μας ο εισβολέας είναι ο ιός και ο ξενιστής ο άνθρωπος). Στην περιπετειώδη αυτή αφήγης, ο ιός εισβάλλει στο σώμα, καταλαμβάνει το ανθρώπινο κύτταρο αποκτώντας τον έλεγχο της λειτουργίας του. Τα λεμφοκύτταρα, στο κέντρο άμυνας του ανοσοποιητικού θα παίξουν σημαντικό ρόλο. Ο στόχος είναι να απομακρυνθεί ο ιός και οι συνεργάτες του από το παιχνίδι. Οι παίκτες δομούν την επιχειρηματολογία τους με βάση στοιχεία που συλλέγουν. Παράλληλα επιστρατεύουν την κριτική τους σκέψη και τις γνώσεις τους για να ανακαλύψουν τον ιό και κάθε δυνατή απειλή για το ανοσοποιητικό σύστημα. Ένα comic με τον τίτλο «ο ξενιστής σε άμυνα» ζωντανεύει την περιπέτεια των ιών στο Μουσείο.

Συμμετέχοντες μαθητές σε ομάδες των : 15 (κατά προσέγγιση)
Τάξεις: Α΄ Γυμνασίου- Β΄ Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 30΄
Εκπαιδευτική δράση: 50΄
Συνολική θεώρηση: 10΄

7.«Ιατρική: από τον μικρό- στον μακρόκοσμο - Βιογνωσία»
Οι μαθητές μυούνται στον κόσμο των μικροοργανισμών και των μολυσματικών ασθενειών μέσα από την ξενάγηση και το οπτικοακουστικό υλικό του Μουσείου. Στο πρόγραμμα αξιοποιείται ένα podcast που έχει δημιουργηθεί από το Μουσείο Ιατρικής σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Βενιζέλος». Το podcast παρουσιάζει, σε μετάφραση του Ελευθερίου Βενιζέλου, τα αποσπάσματα από την Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου του Θουκυδίδη που αναφέρονται στον λοιμό, τη θανατηφόρα επιδημία που έπληξε την Αθήνα κατά το δεύτερο έτος του πολέμου.
«Παιχνίδι Γνώσεων: Βιογνωσία»: Οι μαθητές εμπεδώνουν τις γνώσεις που αποκόμισαν στο ΜΙΚ για τον κόσμο των μικροοργανισμών (παράσιτα, βακτήρια, ιοί), μέσα από ένα παιχνίδι γνώσεων και διάδρασης. Μέσα από το παιχνίδι ξεδιπλώνεται η αέναη πάλη του ανθρώπου με τους μικροοργανισμούς σαν μέρος της φυσικής διαδικασίας εξέλιξης των ειδών. Παράλληλα αξιοποιούνται ανακαλύψεις και εφευρέσεις που έχουν συνεισφέρει στη θεραπεία των ασθενειών του ανθρώπου. Το παιγνίδι με πρωτότυπες ελκυστικές εικονογραφήσεις, καλεί τους μαθητές να επιλέξουν από τις ακόλουθες θεματικές κατηγορίες: Βιολογία και Ιατρική, Ιστορία, Τέχνες και πολιτισμός, Προσωπικότητες- ανακαλύψεις

Συμμετέχοντες μαθητές σε ομάδες των: 15 (κατά μέσον όρο)
Τάξεις: Α΄ Γυμνασίου- Γ’ Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 30΄
Εκπαιδευτική δράση: 50΄
Συνολική θεώρηση: 10΄

8. «Ιστορίες ιατρικών εργαλείων / Ανακαλύψεις στον Μικροβιόκοσμο».
Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες με τις ακόλουθες κατευθύνσεις: Α. Παιχνίδι Γνώσεων-Μυστηρίου: «Ιστορίες Ιατρικών Εργαλείων»: Σε ένα παιχνίδι γνώσεων και μυστηρίου, οι μαθητές καλούνται να συσχετίσουν μεγάλες ιατρικές ανακαλύψεις με τους επιστήμονες- εφευρέτες τους μέσα σε ένα κλίμα μυστηρίου. Μετακινούνται στο ταμπλό με τα πιόνια τους συλλέγοντας πληροφορίες για σημαντικούς ιατρούς/ επιστήμονες και τις σπουδαίες ανακαλύψεις τους και προσπαθώντας να επιλύσουν μια υπόθεση μυστηρίου γύρω από αυτά. Β. Εκπαιδευτικό παιχνίδι«Ανακαλύψεις στον Μικροβιόκοσμο»: Μέσα από ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, εξερευνούν της πτυχές της ασθένειας και της ίασης με παιγνιώδη τρόπο. Ένα παιχνίδι αντιστοιχίσεων με κάρτες κλιμακούμενης δυσκολίας δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να ανακαλύψουν συσχετίσεις ανάμεσα σε ασθένειες και ιατρικά εργαλεία- μηχανήματα από τις συλλογές του Μουσείου Ιατρικής. Επίσης ανάμεσα σε μεγάλες προσωπικότητες της ιατρικής επιστήμης και στις ανακαλύψεις τους. Ένα παιχνίδι όπου ξεδιπλώνεται η αέναη πάλη του ανθρώπου με τις ασθένειες και τους μικροοργανισμούς στον αγώνα για την επιβίωση. Οι μεγάλες ανακαλύψεις και εφευρέσεις χαράζουν δρόμους και σταθμούς στην ιστορία της ιατρικής. Το παιγνίδι δεν θα διστάσει να καταγράψει αστοχίες, λάθη και παραλειπόμενα σε αυτόν τον αγώνα επιβίωσης..

Συμμετέχοντες μαθητές σε ομάδες των: 15 (κατά προσέγγιση)
Τάξεις: Α΄- Γ΄ Γυμνασίου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 30΄
Εκπαιδευτική δράση: 50΄
Συνολική θεώρηση: 10΄

9. «Τα μυστικά του ανθρώπινου σκελετού: Εργαστήριο διαδραστικής επιμόρφωσης και δράσης»
Υλοποίηση του κυρίως προγράμματος: Σύντομη παρουσίαση της επιστήμης της Ιατροδικαστικής Ανθρωπολογίας και εισαγωγή στην εξέταση του ανθρώπινου σκελετού για την εξαγωγή πολύτιμων πληροφοριών σχετικά με τη ζωή (δραστηριότητες, διατροφή, υγεία) και το θάνατο του ατόμου. Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες και εναλλάσονται σε 3 σταθμούς εργασίας στους οποίους καλούνται να εξετάσουν μοντέλα ανθρώπινων σκελετών και οστά και να αποκρυπτογραφήσουν τα μυστικά που κρύβουν. Ο πρώτος σταθμός εργασίας περιλαμβάνει τη συναρμολόγηση ενος ομοιώματος σκελετού με τη βοήθεια των εκπαιδευτών, ο δεύτερος σταθμός θα συμπεριλαμβάνει την εκτίμηση φύλου, ηλικίας και αναστήματος σε παραδείγματα σκελετών και την αντιστοίχηση τους με προφίλ αγνοουμένων που θα οδηγήσει στην ταυτοποίηση τους. Ο τρίτος σταθμός θα περιλαμβάνει μια σειρά 3D εκτυπωμένων κρανίων που φέρουν τραύματα στα οποία οι μαθητές καλούνται να αξιολογήσουν ώστε να λύσουν το μυστήριο του θανάτου των ατόμων αυτών. Τέλος, οι μαθητές θα έχουν την δυνατότητα να δουν την συλλογή ολογραμμάτων από θανάτους της αρχαιότητας (2ος -16ος αιώνας) οι οποίοι διαλευκάνθηκαν με την εξέταση του σκελετού.

Μέγιστος αριθμός συμμετεχόντων μαθητών σε ομάδες των: 20
Τάξεις: Β΄ Γυμνασίου- Γ’ Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 30΄
Εκπαιδευτική δράση: 50΄
Συνολική θεώρηση: 10΄

10. «Από τον Ασκληπιό στον Ιπποκράτη: Ένα ταξίδι στην αρχαία ελληνική ιατρική» (εαρινό εξάμηνο)
Στο συναρπαστικό διαχρονικό ταξίδι αντιμετώπισης της ασθένειας και του πόνου, τα Ασκληπιεία αποτελούν ένα σημαντικό σταθμό. Θεραπευτικά κέντρα της αρχαιότητας που άσκησαν την Ιατρική στην ιστορική της διαχρονία για πολλούς αιώνες, καλούνται να μας δώσουν πολύτιμες πληροφορίες για την κατανόηση της φύσης της ασθένειας και τις μεθόδους θεραπείας στην αρχαιότητα. Για τους μαθητές το παιχνίδι ξεκινάει με την παρουσίαση της μουσειοσκευής του ΜΙΚ για την αρχαία ελληνική ιατρική. Η μουσειοσκευή περιλαμβάνει μεταξύ άλλων προπλάσματα και αντίγραφα αρχαίων ιατρικών εργαλείων, αναπαράσταση της αρχιτεκτονικής ενός Ασκληπιείου κλπ. Ένα επιτραπέζιο παιxνίδι κλιμακούμενης δυσκολίας με θέμα την αρχαία ελληνική ιατρική τέλος, βοηθάει τους μαθητές να αποκρυσταλλώσουν τις γνώσεις τους με ευχάριστο τρόπο. Μέσα από το παιχνίδι οι μαθητές μαθαίνουν για τις θεμελιώδεις αξίες και μεθόδους θεραπείας ενός Ασκληπιείου : Φύση, Νερό, τελετουργία, Εγκοίμηση- ΄Ονειρα, φαρμακευτικά φυτά, χειρουργικές επεμβάσεις, Πίστη, ΄Αθληση. Παράλληλα μια ομάδα μαθητών επιλέγει να συνθέσει ένα puzzle εμπνευσμένο από το περίφημο μωσαïκό της Λεβήνας.

Συμμετέχοντες μαθητές σε ομάδες των: 15 (κατά προσέγγιση)
Τάξεις: Α΄Γυμνασίου-Α΄Λυκείου
Ενδεικτική διάρκεια προγράμματος: 90΄
Καλωσόρισμα- Αφόρμηση- Ξενάγηση: 30΄
Εκπαιδευτική δράση: 45΄
Συνολική θεώρηση: 15΄

ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Το Μουσείο Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης υλοποιεί επιλεγμένα εκπαιδευτικά προγράμματα στην Αγγλική γλώσσα για μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου. Η εκπαιδευτική επίσκεψη περιλαμβάνει ξενάγηση στο Μουσείο Ιατρικής, σύντομη παρουσίαση και εκπαιδευτικές δράσεις στα αγγλικά. Αναλυτικές πληροφορίες μετά από εκδήλωση ενδιαφέροντος.

Μουσείο Ιατρικής ΚρήτηςΙατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Μουσείο Ιατρικής / Eκπαιδευτικά προγράμματα B'βάθμιας εκπαίδευσης

Μουσείο Ιατρικής Κρήτης
Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης